25 september 2023 | Studiebeurs

Interview: cellist Thomas Prechal raakt geïnspireerd door Parijs

"Ik voel dat er hier iets in de lucht hangt met ‘creëren’: een soort obsessie met ambacht, kunst of creativiteit."

Cellist Thomas Prechal (2004) is een veelzijdig musicus. Niet alleen speelt hij cello; hij componeert eigen werken, improviseert op cello en piano, en verdiept zich in muziektheoretische analyse. Op zijn vijfde gaat hij op celloles bij Lenian Benjamins; later volgen lessen bij Jan-Ype Nota (Academie voor Muzikaal Talent) en Michel Strauss (Koninklijk Conservatorium Den Haag). Nationaal en internationaal wordt hij gevraagd voor zijn spel en composities.

Al jaren volgt Thomas cellolessen bij professor Raphaël Pidoux, die lesgeeft aan het Conservatoire de Paris. De voorkeur voor een bacheloropleiding was dan ook snel bepaald. Een succesvolle auditie maakt dat hij sinds september 2022 aan het Parijse conservatorium studeert. Het tweede jaar van zijn opleiding is daar net begonnen.

Hoe heb je het eerste jaar beleefd?
“Ik heb een geweldig eerste jaar gehad, vol met waardevolle ervaringen, nieuwe ontmoetingen, interessante lessen en fijne momenten met leuke mensen. Ik heb in mijn eerste jaar ontzettend veel gedaan: natuurlijk mijn hoofdvak cello, maar daarnaast ook keuzevakken zoals écriture (harmonieles), improvisatie en analyse B (een hoger niveau analyse dan wat voor de instrumentalisten verplicht is). Het conservatorium heeft een onwaarschijnlijk groot aanbod aan vakken en samenwerkingen met hoog aangeschreven universiteiten die voor iedereen toegankelijk zijn – met programma’s die ook over niet-muzikale onderwerpen gaan, zoals over sociale, culturele of filosofische vraagstukken – waardoor de keuze enorm is en iedereen dus zijn eigen persoonlijke pakket aan vakken kan samenstellen.”

Hoe bevalt Parijs als stad om in te studeren?
“Parijs is een bijzondere en verslavende stad. Niet alleen vanwege de enorme geschiedenis en het unieke erfgoed, maar voornamelijk ook vanwege de kunstzinnigheid die in de stad leeft. Het is niet voor niks de stad met de meeste (kunst)musea ter wereld! Om die reden is het altijd een gigantische trekpleister geweest voor kunstenaars, en dat is het nog steeds. De lijst van grote kunstenaars die hier een tijdje hebben gewoond, is eindeloos. Ik voel ook dat er hier iets in de lucht hangt met ‘creëren’: een soort obsessie met ambacht, kunst of creativiteit. Dit kan gaan van het schrijven van muziek, schilderen, modeontwerp en het bakken van brood tot de zoektocht naar de lekkerste kaas! Het is erg motiverend om in zo’n context als musicus te leven en leren. Je voelt dat er veel waardering heerst voor alles wat met kunst of creatie te maken heeft.

Ik heb ook het geluk om een studiootje gevonden te hebben in de charmante wijk Montmartre, met leuke straatjes om de hoek. Ik kijk uit op de kerk waar Fauré organist was, je ziet veel schilders op straat en met een paar minuten lopen ben ik bij de voormalige (tijdelijke) woon- en werkplaatsen van beroemde kunstenaars als Picasso, Renoir, Van Gogh en Berlioz.”

De tekst gaat verder onder de afbeeldingen.

“De eindeloze hoeveelheid musea en exposities heb ik zeker benut. Zo ben ik bijvoorbeeld wel vier keer (met verschillende vrienden/familie samen) naar de bij de keel grijpende overzichtstentoonstelling van Edvard Munch geweest. Daarnaast zijn er uiteraard ook op muziekgebied enorme inspiraties. Zowel de Philharmonie (die naast het conservatorium ligt) als de Opéra en theaters hebben studentenkortingen, waardoor je voor een koopje absolute topuitvoeringen kan bijwonen. Daar was ik dus heel regelmatig te vinden. Veel van de uitvoeringen die ik het afgelopen jaar in Parijs heb meegemaakt, behoren tot de bijzonderste ervaringen die ik tot nu toe in een concertzaal heb meegemaakt. Moeilijk om de indrukwekkendste voorbeelden eruit te halen, want het waren er veel, maar toppers waren zeker!

Parijs is niet alleen een stad met een bruisende cultuur, maar heeft (net als veel grote steden) ook maatschappelijke uitdagingen voor zich, op het gebied van armoede en ongelijkheid. Deze uitdagingen kom ik regelmatig op straat tegen en het laat me nadenken over sociale vraagstukken waaraan ik wellicht eerder nog niet zoveel aandacht had gegeven. Het heeft me vooral ook laten realiseren dat veel hele ‘normale’ dingen eigenlijk helemaal niet zo vanzelfsprekend zijn en dat we die dus bewust moeten koesteren en blijven waarderen. Dit kan gaan van hele primitieve behoeftes als het hebben van een warm thuis in de winter, tot complexere vraagstukken als de mogelijkheid om persoonlijke dromen en doelen te hebben of een stem in de maatschappij.”

Al voor je opleiding hier, en ook nu nog, volg je lessen bij Raphaël Pidoux. Hoe bijzonder zijn deze?
“De lessen van Raphaël Pidoux zijn voor mij ontzettend waardevol. Hij is een musicus in hart en nieren, en heeft een fenomenaal gevoel voor smaak en stijl. Zijn celloklank is verbluffend mooi en ik vind zijn manier van muziek maken erg sensitief en gevarieerd. Ik ben blij dat ik deze dingen van hem kan leren!”

Naast het zelf spelen en componeren wil je dit jaar ook het vak ‘orkestdirectie’ gaan volgen. Waarom lijkt dit je interessant?
“Dirigeren is iets dat mij eigenlijk al mijn hele leven interesseert. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het prachtige repertoire en de veelzijdigheid die een orkestklank te bieden heeft, maar ook met het sociale aspect van het vak. Het moet erg bijzonder zijn om samen met zo een grote groep mensen aan die muziek te zitten en het publiek een unieke ervaring proberen te brengen. Daarnaast lijkt het mij een prachtige en zeer nobele uitdaging om onder de leden van het orkest nét zo veel enthousiasme en bewondering voor de muziek te creëren als ik dat voel! Ik ben benieuwd of het dirigeren misschien wel een mooi middel kan zijn dat mijn drie interesses (spelen, componeren en analyseren) bij elkaar kan brengen.”

De tekst gaat verder onder de afbeeldingen.

Welke toekomstdromen heb je?
“Ik dacht altijd dat het met de tijd duidelijker zou worden wat ik later zou willen doen, maar dat is helaas nog niet zo gebleken: ik ben alleen maar meer verschillende dingen willen gaan doen, haha. Veel van mijn dromen zijn veel te ambitieus en onrealistisch, maar ik ben nog jong, dus dan mag dat!

Ik zal de specifieke dromen in dit interview maar niet noemen, maar in ieder geval hoop ik dat ik het uitvoeren en componeren, en dus in essentie het creëren van ervaringen voor mensen, nog lang kan blijven doen. Ik geloof namelijk sterk in de kracht van de ervaringen die kunst kan bieden. Of ik die ervaringen nu als cellist, componist of dirigent (of alle drie samen!) zal proberen te bieden, is dan eigenlijk maar een klein detail; de intensiteit en het verlangen daarnaar zal niet veranderen!”

Heb je nog tips of adviezen voor toekomstige bursalen van de VandenEnde Foundation?
“Misschien een beetje straight-forward, maar ik zou zeggen: maak gebruik van de beurs die de VDEF aanbiedt, en ga een tijd in het buitenland studeren! Het is heel erg verrijkend om jezelf een keertje onder te dompelen in een andere cultuur en omgeving. Niet alleen omdat je een andere cultuur en andere mensen leert kennen, maar ook omdat je leert omgaan met mensen die niet in dezelfde (of een vergelijkbare) context zijn opgegroeid als jij. Door jezelf te confronteren met deze mensen en cultuur, leer je tegelijkertijd jezelf (en jouw cultuur) beter kennen. Je leert wat “jou jou maakt” en je ontwikkelt (culturele) voorkeuren, samen met het inzicht van hoeveel er buiten Nederland nog te ontdekken valt en wat juist in Nederland uniek is.

Daarnaast word je er ook erg handig van: als “buitenlander” in een land kom je natuurlijk een hoop uitdagingen tegen in het dagelijks leven. Of dit nou administratieve uitdagingen zijn (soms op Kafkiaanse manier best wel gekmakend), of culturele uitdagingen, of het feit dat je dit alles (non-stop) moet doen in een vreemde taal. Op een bepaald punt zal bijvoorbeeld je familie de zaken waarschijnlijk net zo min weten als jij en zullen ze je – hoe graag ze het ook willen – niet meer zo goed kunnen helpen. Je moet dus zelf alles uitzoeken en je leven leren organiseren in een vreemde omgeving. Soms kan het misschien enigszins frustrerend zijn, bijvoorbeeld als het allemaal even bijster ingewikkeld lijkt of je snapt er misschien even niks van vanwege de taal, maar uiteindelijk kom je er sterk vandaan. Het doorzettingsvermogen, geduld en de flexibiliteit die dit van je vraagt, zijn zeer waardevolle kwaliteiten voor de toekomst die niemand je kan ontnemen!

Ik moedig iedereen dus sterk aan om het avontuur aan te gaan en de kans te grijpen om er lekker op uit te trekken en goed om je heen te kijken!”

Sinds 2018 wordt Thomas Prechal door de VandenEnde Foundation ondersteund voor lessen, cursussen en opleidingen. Voor komend studiejaar ontvangt Thomas een studiebeurs van € 10.000,- voor zijn studie aan de Conservatoire de Paris.

Thomas Prechal bij hem om de hoek op de iconische trappen van Montmartre.