18 oktober 2024 | Kunst & Cultuur

Één tentoonstelling in drie musea

Het Frans Hals Museum, Stedelijk Museum Alkmaar en Teylers Museum werken samen.

In 2024 is het 450 jaar geleden dat kunstenaar Maarten van Heemskerck (1498-1574) overleed. Dit markeringspunt is voor het Frans Hals Museum, Stedelijk Museum Alkmaar en Teylers Museum de aanleiding om de handen ineen te slaan. Sinds 28 september 2024 presenteren de drie musea gezamenlijk een grote overzichtstentoonstelling over de kunstenaar. Elk museum licht een bepaalde periode uit zijn carrière uit. De tentoonstellingen zijn nog tot en met 19 januari 2025 te bezoeken.

Van Heemskerck staat bekend om zijn expressieve, theatrale en voor die tijd vernieuwende werk. Hij werd sterk beïnvloed door de Italiaanse kunst, onder andere door leermeester Jan van Scorel en door zijn periode in Rome. Van zijn werken bleven ongeveer honderd schilderijen bewaard, naast vele prentontwerpen.

Het Frans Hals Museum in Haarlem gaat in op het vroege werk van Van Heemskerck. Te zien zijn de religieuze schilderijen en realistische portretten. Voor de tentoonstelling is een van de topstukken van het museum gerestaureerd: De heilige Lucas schildert de Madonna. Ook zijn werken van tijdgenoten als Jan van Scorel en Jan Gossart te zien.

In het Stedelijk Museum Alkmaar staat Van Heemskercks periode in Italië centraal. De indrukken uit Rome, zoals de opgravingen van beelden uit de Romeinse tijd en het werk van Rafaël en Michelangelo, zorgen voor meer expressie en dynamiek in zijn schilderijen. De vier Italiaanse jaren beïnvloeden de rest van zijn carrière.

Het Haarlemse Teylers Museum toont ruim zestig prenten die Van Heemskerck terug in Nederland maakte. Hij is de eerste in de noordelijke Nederlanden die zijn werk via prenten op grote schaal verspreidt, waardoor hij ook internationale bekendheid verwerft. Later vormen ze een inspiratie voor onder meer Rembrandt van Rijn.

De tentoonstellingen over Maarten van Heemskerck krijgen steun van BBF XTRA: een initiatief van het Blockbusterfonds.