27 oktober 2022 | Studiebeurs
Interview: Sophie van Bree studeert in Edinburgh
Sophie van Bree volgde de studie Audiovisuele Media aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) en studeerde in 2019 af als documentairemaakster. Documentaires die ze sindsdien maakte, waren te zien op onder meer het Go Short – International Short Film Festival en bij het NTR-programma Art Department. Daarnaast werkte Sophie tot nu toe als tekstschrijver, regisseur en researcher. Sinds vorige maand volgt Sophie de masteropleiding Film Directing aan het College of Art van de University of Edinburgh. Sophie vertelt hoe haar studie in Schotland tot nu toe gaat.
Hoe heb je je eerste maand beleefd?
“Voordat ik ging studeren, had ik een droomidee bij een master in het buitenland volgen: alles geven voor mijn droom, op een Art College vol creatieve mensen rondlopen en heel veel avonturen beleven. En ja, deze dingen horen zeker bij mijn master, maar de eerste maand was toch pittiger dan gedacht. Je zegt je veilige leventje in Nederland op en start helemaal from scratch. Daar komt wel een portie spanning, stress en heimwee bij kijken. Opeens zit je als 27-jarige op een kleine kamer waarvan je de muren niet mag schilderen. Daarbij: waar veel medestudenten gelijk doorstroomden uit hun bachelor, was ik al fulltime aan het werk in de mediasector. Soms vond ik dat een grote omschakeling, maar ik merk dat ik mijzelf steeds meer thuis voel.
Wat enorm helpt, is de bubbel waarin ik zit met 25 andere gepassioneerde regisseurs. Bijna elke week lunchen, brainstormen en discussiëren we, en we eindigen regelmatig de week dansend in een pub, onze uitlaatklep. Daarnaast hebben we heel veel les. De meeste inspiratie haal ik uit de docenten. Ik heb les van onder andere internationale documentairemakers als Emma Davie, Amy Hardie en Ling Lee. Het is zo inspirerend hoe zij over hun vak en visie vertellen! Ook krijgen we masterclasses van bijvoorbeeld een directeur van een filmfestival, die vertelt wat een documentaire interessant maakt voor een festival.
Ik vind de grootste uitdaging dat ik hier een korte documentaire ga maken over de tijdspanne van een jaar. Daarnaast zijn er kleinere projecten, zoals een korte film die we in zes weken maken en micro exercises waarbij je voor één opdracht bijvoorbeeld iets maakt zonder muziek, woord en interview. Ze drillen ons hier om niet traditioneel en klassiek werk te maken, maar echt onze eigen stem te vinden. Ook leer ik veel over cultuur. De meeste mensen in mijn studie en flat komen van buiten Europa. Zo leer ik veel over de Chinese en Indiase cultuur, die zo haaks staat op Nederland. Dat levert veel grappige momenten op. En niet te vergeten: Schotland is bijzonder, Edinburgh is magisch en mysterieus. Ik heb al vele bijzondere momenten gehad – van dansen op livemuziek tot het hoogste punt van Edinburgh beklimmen. En ook al is het niet altijd makkelijk, bijzonder of leuk, mijn tutor zei: “Tap into your low moments”. Ook de moeilijke momenten heb je nodig voor inspiratie als filmmaker. Kortom, ik groei als kool hier.”
Interview gaat verder onder de foto
Waarom wilde je graag studeren aan de University of Edinburgh?
“Eigenlijk had ik altijd de droom om in de UK te studeren. Ik ben gek op het Britse en vind het heerlijk om Engels te praten. Die passie zit ook in m’n familie. Zo ben ik op mijn achttiende een maand naar Canterbury gegaan, gaat m’n vader elk jaar naar London, voelden m’n opa & oma zich helemaal thuis in de Schotse cultuur en was m’n moeder helemaal verkocht na een inspirerende reis in Glastonbury. Toch vond ik dat ik niet een master om het land moest kiezen, dus speurde ik tientallen masters in film, visuele antropologie en creatief schrijven af over de hele wereld. Er sprong er maar één echt voor mij uit: Film Directing in Schotland.
De focus ligt op documentaire-regie en veel oud-studenten schieten vervolgens succesvol de filmwereld in, omdat de studie ook erg gericht is op ‘erna’: jezelf in de markt zetten als documentairemaker en je eigen stijl vinden. In de studie moet je echt creatieve documentaires met een narratief maken, dus allesbehalve televisiereportage of journalistiek. De HKU was voor mij een geweldige basis om mijn passie voor documentaire te ontdekken. Mijn inspirerende afstudeerdocent en documentairemaker Maartje Bakers heeft mij echt uit mijn comfortzone getrokken op het gebied van makersschap. Maar deze master in Edinburgh is een soort grote kers op de taart wat betreft uit je comfortzone gaan qua stijl en mezelf als maker neerzetten op alle fronten. Ik heb het gevoel dat we in Nederland soms wat meer regeltjes hebben voor het maken van films, terwijl in Schotland nu heel erg gefocust wordt op de imagination en poëzie: het mag hier allemaal wat ‘spiritueler’ en vager naar mijn idee, zonder het doel of het praktische van filmmaken uit het oog te verliezen. Wel ben ik blij dat ik de HKU en drie jaar werkervaring als maker heb opgedaan. Ook al heb ik soms wat meer ervaring dan studenten en is het moeilijk blanco een les in te gaan, ik weet wel heel goed wat ik wil en voel me al vrij zelfverzekerd in sommige aspecten. Ook denk ik dat het voor mij nog een grote kans is om mezelf visueel als maker te ontwikkelen. En daarnaast maak ik persoonlijk ook een enorme groei door door in het buitenland te studeren.”
Wat hoop je allemaal te leren tijdens je master?
“Ik zou uiteindelijk graag voor de NPO (of BBC; grote droom!) documentaires maken, documentaire-programma’s regisseren en human-interest commercials maken. Zo zou ik graag een Teledoc Campus maken. Als maker hang ik vaak tussen film en tv in. Op deze master leer ik de televisiekant opzij te zetten: weg met de interviews en traditionele keuzes of dingen dichtslippen met muziek (al houd ik enorm van muziek). Ik ben klaar om eens wat meer te experimenteren en de kracht van simpelheid (een groot onderwerp hier) te ervaren. Ik wil altijd 1001 dingen vertellen in een film en vaak zitten mijn films dus ook vol lagen, verhalen en aspecten. Maar nu wil ik dat anders doen, zonder mijzelf als maker kwijt te raken. Ik wil bijvoorbeeld zo min mogelijk interview in beeld gebruiken, of mezelf limitaties opleggen, zodat de kijken meer verbeeldingskracht moet gebruiken. Het gaat vaak ook om wat je niet laat zien, leer ik hier. Ik ben een maker die graag verhalen op een sferische, licht poëtische manier vertelt en ik wil de kant van het abstracte wat meer verdiepen. Al blijf ik wel een maker die vrij toegankelijke films maakt.
Ik ben blij dat ik me zo mag ontwikkelen hier! Ik voelde dat ik, als ik in Nederland was gebleven, wat meer voor de veilige weg zou hebben gekozen: hier en daar wat commerciële opdrachten en daarnaast een passieproject ontwikkelen, terwijl ik wat inspiratie miste. Nu voelt het alsof ik in het diepe ben gesprongen en ik een schatkist vol ervaringen opdoe – mooie, bijzondere, fijne én moeilijke, zoekende en persoonlijke. En ja, ik sluit zeker niet uit dat ik na mijn studie langer in Schotland blijf om daar films te maken…”
Voor haar studie ontvangt Sophie van de VandenEnde Foundation een studiebeurs van € 15.000,-.
